*Yazı, spoiler içeriyor.
Onur Ünlü’nün direktörlüğünü üstlendiği, başrollerinde Kerem Bürsin ve Melis Sezen’in yer aldığı “Şımarık” sineması, dün sinemalarda izleyiciyle buluştu. Sinema, varlıklı ve sorumsuz bir genç olan Mete’nin (Kerem Bürsin), babasının sıra dışı bir cezası sonucu kendini 16. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda bulmasını husus alıyor.
“Şımarık”, bir trafik polisinin başrolümüz Mete’nin epeyce lüks otomobilini çevirmesiyle başlıyor. Mete, kendisinden ehliyet ve ruhsat bekleyen polis memuruna birinci olarak rüşvet teklif ediyor, memurun rüşveti kabul etmeyerek arabasından inmesi için ısrar etmesi üzerine ise otomobilini memuru öldürme değerine sürüyor.
Sonrası televizyon dizilerinden alışık olduğumuz formda klişelerle ilerliyor. Yazılım firması sahibi olan Teoman (Ahmet Mümtaz Taylan), oğlu Mete’yi ‘yine’ kurtarıyor, sorumsuz davranışları ile taşkınlıklarından bıktığını ve artık ‘akıllanması’ gerektiğini lisana getiriyor. Lakin bunun akıl vermeyle çözülemeyeceğini fark eden Teoman, direktör arkadaşı Ayla (Ecem Özkaya) ile psikolog Sami’ye (Erkan Kolçak Köstendil) gidiyor.
İlginç tahlil teklifleriyle tanınan Sami, ‘zengin bebe sendromu’ ismini verdiği bu hastalığı çözmek için de farklı usuller sunuyor. Sami’nin tahlilinin devreye girmesiyle, vakit seyahati yaparak sinemanın asıl konusuna giriş yapıyoruz.
GEÇMİŞE DÖNÜŞ
16. yüzyıldayız, ülkenin padişahı Yasal Sultan Süleyman… Mete, bir ahırda atı eyerlemesi için zorla uyandırılıyor. Uyuşturucu unsur tesirinde olduğunu sanan kahramanımız evvel telefonunu arıyor, daha sonra kendisine latife yapıldığını düşünüyor. Lakin atı eyerlemediği için bayanın buyruğuyla kırbaç yemesinin akabinde “Geleceğe Dönüş” sinemasını hatırlatarak kendisinin de bir geçitten geçerek ‘geçmişe geldiğini’ düşünmeye başlıyor.
Bu dünyada bir seyis olarak çaba vermeye başlayan Mete, ‘yanlışlıkla’ sinemaya dahil olan set çalışanı Asena’nın (Melis Sezen) hayatına girmesiyle değişik bir seyahate çıkıyor.
Bu sırada Alper, Dilber Hatun, Asena, Kadı, Kadı’nın oğlu Selim üzere karakterler Mete’nin dönüşüm seyahatine ortak oluyor.
KOMEDİ Mİ PARODİ Mİ?
“Şımarık”, birinci bakışta vakitte seyahat, mizahi dokunuşlarla zenginleştirilebilecek bir öykü üzere görünüyor. Lakin senaryonun zayıflığı, karakterler ve diyalogların yüzeysel yazılması, bu potansiyeli heba ediyor. Ne aile ilgileri ne aşk ne de şahsî dönüşüm –ki pek bir dönüşüm göremiyoruz-, seyirciye tesirli bir formda aktarılamıyor.
Filmin ana kahramanı Mete, günümüz gençliğinin abartılı bir temsili üzere. Sorumsuzluğu ve şımarık davranışları nedeniyle farklı bir biçimde cezalandırılıyor lakin bu sıra dışı cezanın hem güldürü hem de dramatik bir yük yaratması beklenirken, ortaya adeta bir parodi çıkıyor.
“Şımarık”ın kullandığı ‘film içinde film’ konsepti ise, değişik bir tercih olarak öne çıkıyor. Teoman ve Ayla, Sami’nin teklifiyle Mete’nin ferdî dönüşümünü sağlamak için geçmişe dönmeyi bir deney haline getiriyor. Bu durum izleyiciyi bir yandan Mete’nin dönüşüm sürecine dahil ederken, başka yandan da olayları yapımcıların ve set çalışanlarının bakış açısından görmemizi sağlıyor. Tekrar de, bu perspektifin açığa çıkardığı güldürü ve dramatik ögeler, çekilen ‘senaryonun’ gerisinde kalıyor.
Senaryo, ne ‘film içinde film’ fikrinin potansiyelini ne de karakterlerin dönüşümünü gereğince kullanabiliyor. Aileye dair his yoğunluğu bir yana, Mete ile Asena (Melis Sezen) ortasındaki aşk öyküsü bile yüzeysel ve inandırıcılıktan uzak kalıyor. İzleyicinin duygusal olarak bağ kuracağı bir an bulması neredeyse imkansız.
OYUNCULUKLAR HAKKINDA
Kerem Bürsin’in oyunculuğu, karakterin derinliği olmadığından hudutlu bir alana hapsolmuş görünüyor. Mete’nin değişim sürecindeki bir karakter olarak izleyiciyle duygusal bir bağ kurdurması beklenirken, performansı yüzeyde kalıyor. Bilhassa dramatik anlarda inandırıcılık sorunu yaşayan Bürsin, karakterin dönüşümünü yansıtmakta zorlanıyor.
Melis Sezen de emsal bir formda sinemaya mana katmakta zorlanıyor. Lakin yan karakterler ortasında Evliya Aykan, esprili ve enerjik yaklaşımıyla öne çıkıyor. Erkan Kolçak Köstendil de orta ara izleyiciyi güldürerek kıssaya renk katmayı başarıyor.
Bir noktada Melisa Döngel’in canlandırdığı karaktere “Dilber Hatun” isminin seçilmesi direktör Onur Ünlü’nün eski partneri Hazar Ergüçlü ile bir bağ mı taşıyor sorusunu akıllara getiriyor. Bu ayrıntı da, sinemanın farklı ve esprili taraflarından biri olarak öne çıkıyor.
SIĞ BİR ANLATIM
Bana kalırsa, Onur Ünlü üzere yaratıcı bir direktörün elinden çıkan sinemanın, mizah ve duygusal derinlik açısından çok daha fazlasını vadetmesi gerekiyordu.
Ünlü, Türkiye’de sinemaya kazandırdığı yenilikçi bakış açısı ve özgün öyküleriyle tanınan bir direktör. Ünlü bugüne kadar, “Sen Aydınlatırsın Geceyi” üzere metafizik sorgulamalarla dolu bir sinemadan “İtirazım Var”ın polisiye mizahına, “Güneşin Oğlu”nun absürd güldürüsünden “Aşkın Gören Gözlere Muhtaçlığı Yok”un şiirsel anlatımına kadar, her biri farklı tonlarda ve çeşitlerde olan üretimlerle isminden kelam ettirdi. Bu sinemalar, Ünlü’nün hem yaratıcı zekasını hem de öykü anlatma gücünü ortaya koyuyordu. Lakin maalesef “Şımarık”, direktörün evvelki işlerinden çok uzakta, sığ bir anlatımla karşımıza çıkıyor.
“Şımarık”, hızlandırılmış bir yerli dizi üzere ilerleyen temposu ve klişeleşmiş diyaloglarıyla, sinema sineması olarak izleyiciyi etkileme noktasında hayal kırıklığı yaratıyor. Varlıklı bir babanın sorumsuz oğlunu 16. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’na göndererek “adam etme” uğraşı, ne yazık ki seyirciye ne aile alakalarını ne de aşkı hissettirebiliyor.