Ayşegül Kahvecioğlu – Daha evvel iki soyadı kullanan bayan, bu haktan yalnızca bir soyadı için yararlanabilir” kararını içeren 187. unsurunu 2023 yılında “eşitlik unsuruna aykırılık” gerekçesiyle iptal etmişti. Yasal boşluk olmaması için de yeni düzenleme yapılmasına imkan tanımak için iptal kararının 9 ay sonra yürürlüğe girmesine hükmetmişti. Bu müddet 28 Ocak 2024’te dolarken, AK Parti Meclis’e sunduğu 9. Yargı Paketi’nde bahisle ilgili bir unsura yer verdi. “Kadının bekarlık soyasını yalnızca eşinin soyadıyla birlikte kullanabileceğini” düzenleyen unsura, muhalefetten ve bayan örgütlerinden ağır reaksiyon geldi. İktidar kümesi da Yargı Paketi’ni TBMM tatile girmeden yasalaştırabilmek için sözkonusu maddeyi metinden çıkardı.
AK Parti yeni yasama yılında bayanın soyadı konusunda yaşanan tartışmayı ve oluşan yasal boşluğu çözmeyi hedefliyor.
Şarta bağlı
9. Yargı paketinden çıkarılan hususun yeni bir formatla, Meclis’e sunulacak 10. Yargı Paketi’ne eklenmesi bekleniyor. Yine yazılacak hususun AYM tarafından iptal edilmesinin önüne geçmek için, bayanın belirli kaidelerle evlendikten sonra kendi soyadını kullanmaya devam etmesine imkan tanınması düşünülüyor.
Edinilen bilgiye nazaran Uygar Kanunu’ndaki “Kadın evlenmekle erkeğin soyadını alır” düzenlemesinde rastgele bir değişikliğe gidilmeyecek. Lakin, bayanın sadece kendi soyadını kullanabilmesi için birtakım istisnalar belirlenmesi gündemde. Örneğin mesleklerinde ünlü olmuş bayanların “kamuya mal oldukları soyadları”nı kullanmaları, bu istisnalar ortasında yer alacak.
‘Özel tercihli alanlar yapacağız’
AK Parti kurmayları bayanların genel olarak eşlerinin soyadını kullanmak istediklerini lakin Türkiye’de hala evlendikten sonra kendi soyadını kullanmaya devam eden 847 bayanın olduğunu, hem kendisinin hem de eşinin soyadını kullanan bayanların sayısının ise 910 bin olduğunu aktarırken, düzenlemeye ait şunları söylediler:
“ ‘Kadın evlenmekle erkeğin soyadını alır. Fakat tercihli kademeler yapalım’ diyeceğiz. Bu türlü olursa bu türlü olur üzere birtakım özel tercihli alanlar yapalım istiyoruz. Yani, kendi soyadını kullanabilir, fakat bu kaidede olursa diye bir formül arıyoruz. 847 kişi kendi soyadını kullanmak istemiş fakat neden istemiş? Bunu niçin önemsemiş? Sanatçı, siyasetçi, kamuoyunda bilinen bireyler mi? Değerli bir figür mü? İstisna getireceğimiz için bu halde kullanmasına müsaade verebileceğiz. Boşandığı erkeğin soyadını da kullanmaya devam edebiliyor. Ancak eşinin soyadını da kullanıyor. Bu düzenleme ona da tesir ediyor.”