Finansın Geleceği Doruğu, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Lideri Prof. Dr. Göksel Aşan, BDDK Lideri Şahap Kavcıoğlu, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Lideri İbrahim Ömer Gönül, Türkiye Bankalar Birliği Lideri Alpaslan Çakar, Türkiye Katılım Bankaları Birliği Lideri Onur Gök ve davetlilerin iştirakiyle başladı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise doruğa videomesaj gönderdi. BDDK Başkanı Kavcıoğlu, konuşmasına güçlü sermaye yapıları ve faal risk idaresi deneyimleriyle dikkati çeken bankaların genel görünümüne dair bilgiler vererek başladı.
Sektörün Ekim 2024 prestijiyle sermaye yeterlilik oranının yüzde 18,1 ile yasal hudut olan yüzde 8’in ve yüzde 12’lik maksat oranın üzerinde olduğunu belirten Kavcıoğlu, kesimin karlılık düzeylerinin öz kaynağa katkı sunmaya devam ettiğini ve periyot net karının geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 6,1 artarak 516 milyar liraya ulaştığını vurguladı.
Kavcıoğlu, kelam konusu devirde, kredilerin 15,4 trilyon lira, mevduat büyüklüğünün ise 18,2 trilyon liralık büyüklüğe ulaştığına işaret ederek, şöyle konuştu:
“Ekim ayı sonu prestijiyle son bir yılda yüzde 144 düzeyinde olan yurt dışı borçların yenileme oranının, kesimimizin yabancı finansman kaynaklarına erişim konusundaki gücünü bir kere daha ortaya koyduğunu belirtmek isterim. Kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 1,8 ile, yüzde 3,2 olan tarihi ortalamanın altında seyrediyor. Ayrılan yüksek ölçüdeki karşılıklar sayesinde, kredi kartları kaynaklı artan takipteki kişisel kredilerin banka mali bünyelerine ek bir olumsuz tesiri şu an için beklenmiyor. Bununla birlikte, gelişmeleri yakından takip ederek gelir seviyesine ve gereksinime nazaran hanehalkını ve bankalarımızın mali durumunu destekleyecek kararlar da alıyoruz. Örneğin geçtiğimiz aylarda ferdi kredi kartı ve tüketici kredilerine yapılandırma imkanı getirerek, finansal tüketicilerin borçlarını ödeyebilme kabiliyetlerini artırırken bankaların da faal kalitesini desteklemiş olduk.”
“İş yapış biçimlerinin değiştiği ve işbirliğinin vazgeçilmez hale geldiği bir dönüşümün eşiğindeyiz”
İş yapış biçimlerinin değiştiği ve işbirliğinin vazgeçilmez hale geldiği bir dönüşümün eşiğinde olunduğuna dikkati çeken Kavcıoğlu, bu dönüşümü temelde global ekonomik gelişmeler, jeopolitik belirsizlikler, iklim krizi ve sürdürülebilir iktisada geçiş süreci, dijital dönüşüm, data ve bilgi teknolojilerinin güvenliğinin artan kıymeti, kripto varlıklar, fintek üzere yeni iş modelleri ile genç jenerasyonların farklı tercihleri ve davranış formlarının tetiklediğine vurgu yaptı.
Kavcıoğlu, bu dönüşümü tetikleyen ögelere değinerek, “Birbirine giderek daha fazla bağlanmış ve teknolojiye daha bağımlı hale gelmiş bir finansal sistemde, saydığım konulardan kaynaklanan risklerin idaresi de değerli hale geliyor. Teknolojinin, kuruluşlarımızın kültürüne entegre edilmesi de bu dönüşümün muvaffakiyetinde kritik bir rol oynuyor. Finans ekosisteminin aktörleri ortasında artık yalnızca bankalar ve yatırım fonları değil, fintek teşebbüsleri, dijital bankalar ve bilgi odaklı büyük teknoloji platformları da bulunuyor.” tabirlerini kullandı.
Demografik değişim ve yeni kuşakların farklılaşan gereksinimlerinin finans dünyasının iş planlarını, eserlerini ve marifet setlerini tekrar şekillendirmeye zorladığını belirten Kavcıoğlu, bu değişime finansal sistemin tüm paydaşlarının süratle ahenk sağlamasının hayati bir değer taşımakta olduğunun altını çizdi.
Kavcıoğlu, BDDK çalışmaları hakkında şu bilgileri paylaştı: “BDDK olarak finans dalında itimadın tesis edilmesine yönelik sorumluluğumuz ışığında gerekli çalışmaları yapmaya devam ediyoruz. Değişime yalnızca reaksiyon vermekle kalmayıp, dönüştürücü bir formda harekete geçen bir otorite olarak üzerimize düşeni yapmaya da devam edeceğiz. Bu dönüşümün kolay olmayacağının ve sorumluluk gerektirdiğinin elbette farkındayız. Lakin dalımızın bu sürecin getireceği fırsatları değerlendirebileceğine de inanıyoruz. Geleceği inşa etmedeki muvaffakiyet için yalnızca yeniliklere açık olmak yetmez. Bu yenilikleri yanlışsız yorumlayabilmek ve kurumsal kültürle bütünleştirmek de gerekir. Türkiye’nin geleceği de, bu vizyonla, mahallî avantajlarımızı global fırsatlara dönüştürme becerimizle şekillenecektir. Finansal teknolojiler ile sürdürülebilirlik odaklı stratejileri, Türkiye’yi bölgesel bir finans merkezi haline getirecek anahtar ögeler olarak görüyoruz.”
“Bankacılık kesimine yeni girişleri önemsiyoruz”
Finansal dala yapılacak yatırımların, eser ve teknolojilerin gelişmesi, müşteri odaklı hizmet anlayışının yaygınlaşması, finansal kapsayıcılığın artması üzere yararları da beraberinde getirdiğine değinen Kavcıoğlu, bu açıdan bankacılık bölümüne yeni girişleri önemsediklerine işaret etti.
Kavcıoğlu, son devirde, Türkiye’de dijital bankacılığa yönelik değerli yatırımlara şahit olduklarını belirterek, BDDK tarafından kuruluş müsaadesi verilen 6 dijital bankanın 3’ünün iştirak finans kuruluşu olmasının da iştirak finans dalının büyümesine kıymetli katkı sağlayacağını söyledi. Bu çerçevede, iştirak finans kuruluşlarının yüzde 15’lik dal hissesi amacına gün geçtikçe yaklaşıldığını lisana getiren Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
“Biz de, BDDK olarak iştirak finansın gelişimi desteklemek üzere iştirak kalkınma ve yatırım finans kuruluşlarının kurulabilmesine imkan sağlayacak düzenlemeleri hayata geçirmek üzereyiz. Ayrıyeten, banka dışı mali kuruluşların da iştirak asıllı faaliyet göstermelerini sağlayacak düzenleme alt yapısını oluşturmak için çalışmalarımızı başlattık. Servis modeli bankacılığı alanında da yenilikçi bir adım attık ve bir bankanın servis bankası olarak hizmetlerini, bir orta yüz sağlayıcının uygulamaları üzerinden sunmasına müsaade vererek dijital dönüşüm süreçlerini hızlandırdık. Ülkemizde birinci defa uygulanan bu modelle geniş kitlelere inançlı bankacılık hizmetleri sunulmasını ve finansal kapsayıcılığı desteklemeyi hedefliyoruz.”
Kavcıoğlu, bu süreçte, dijital kanallar üzerinden sunulan bankacılık hizmetlerine yönelik düzenlemelerin memleketler arası güvenlik ve hizmet standartlarını da hayata geçirdiklerini anlattı.
Siber güvenlik alanındaki çalışmaları güçlendirerek, bankalara ve müşterilerin güvenliğini sağlama konusundaki hassasiyet ve kararlılıklarını pekiştirdiklerini kaydeden Kavcıoğlu, bu kapsamda, dolandırıcılık riskine karşı tesirli gayret edebilmek maksadıyla bankaların süreç takip düzenekleri kurmalarını zarurî hale getiren kuralları oluşturduklarını anımsattı.
Kavcıoğlu, kimlik doğrulama ve süreç güvenliğini sağlamaya yönelik düzenlemeleri de hayata geçirdiklerini hatırlatarak, “Yaptığımız kontroller sonucunda tespit edilen sıkıntıların çözülebilmesi için bankalara gerekli önlemlerin alınması istikametinde talimatlarımızı verdik. Bankaların bu talimatlara ahenk durumlarını yakından takip etmekte ve gerekli aksiyonları almaktayız.” dedi.
“Basel 4 standartlarını düzenlemelerimize entegre edeceğiz”
Finans dünyasının, sırf dijital dönüşümü değil, müşteri tecrübesinden risk idaresine kadar pek çok alanda yenilikleri birebir anda yaşadığını aktaran Kavcıoğlu, artık bilançoların ötesinde, geniş bir perspektifle sürdürülebilir paha yaratma süreçlerini yönetebilen kuruluşların başkalarından olumlu tarafta ayrışacağı bir vakit içinde olunduğunu ifade etti.
BDDK Başkanı, 2024’te likidite ve kredi risklerinin izlenmesine ait memleketler arası mevzuat ile tam uyumlu iki yeni düzenlemeyi yürürlüğe koyduklarını belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“2025 yılında kesimimizi global standartlara tam uyumlu hale getireceğine ve rekabet gücümüzü artıracağına inandığımız düzenlemelere yönelik çalışmalarımızı sürdüreceğiz. 2025 amaçlarımız doğrultusunda, finans dünyasında Basel 4 olarak bilinen standartları düzenlemelerimize entegre edeceğimizi de belirtmek isterim. Gündemimizde olan bahislerden bir oburu de bankaların kurumsal yapılarını güçlendirmek emeliyle yaptığımız düzenleme çalışmalarıdır. Bu çalışmamızla bankaların organizasyonel yapılarının faaliyet mevzularıyla uyumlu ve şeffaf olmasını sağlayacak bir standart oluşturmayı amaçlıyoruz. Finans kesimimiz, global belirsizliklere karşı gösterdiği dayanıklılık ve milletlerarası standartlara ahenk kapasitesiyle örnek teşkil etmektedir. Önümüzdeki periyotta bu yapıyı daha da güçlendirmek için yenilikçi yaklaşımlarımızı sürdüreceğiz. Zira finansal sistemimizi dönüştürmeyi bir tercih değil yarının dünyasında kaçınılmaz bir gereklilik olarak görüyoruz.”