Ankara’nın Etiyopya-Somali normalleşme sürecindeki rolü dikkat çekmişti: Türkiye, Sudan ile BAE arasında arabuluculuğa hazırlanıyor

T24 Dış Haberler

Sudan hükûmetinin, Türkiye’nin Sudan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ortasında arabuluculuk yapma teklifini memnuniyetle karşıladığı öğrenildi. Türkiye’nin arabuluculuk teklifinin Dışişleri Bakan Yardımcısı Burhanettin Duran‘ın Sudan ziyareti esnasında iletildiği bildirildi. Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf, Asharq Al-Awsat’a yaptığı açıklamada Sudan’ın bu teşebbüsü memnuniyetle karşıladığını belirterek Türk yetkilinin ziyaretini “başarı” olarak nitelendirdi.

Sudan Genelkurmay Başkanı General Abdulfettah el-Burhan’ın, ülkedeki çatışmaları bitirmek için Türkiye’nin arabuluculuk teklifini kabul ettiği bildirildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, El-Burhan ile 13 Aralık’ta bir telefon görüşmesi gerçekleştirmiş ve Sudan idaresi ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ortasında arabuluculuk için devreye girmeyi önermişti. BAE, ülkeyi fiilen yöneten Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ile savaşan paramiliter küme Süratli Takviye Güçleri’ne (RSF) silah sağlamakla suçlanıyor.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Burhanettin Duran; Sudan Egemenlik Kurulu Lideri Abdulfettah el-Burhan, Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf ve Sudan Maliye ve Ekonomik Planlama Bakanı Cibril İbrahim ile Port Sudan’da görüştü.

Muhataplarıyla ikili bağları ve Sudan’daki son durumu ele alan Duran, Türkiye’nin ülkedeki sıkıntıların barışçıl formda çözülmesine sağlayabileceği katkıların yanı sıra teknik ve insani yardım bahislerinde da istişarelerde bulundu.

Port Sudan’da faaliyetlerini sürdüren Türkiye’nin Hartum Büyükelçiliği’nin yanı sıra Sudan’da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ofisinin kurulması ve Ziraat İştirak Bankası şubesinin açılması da ziyaret gündeminde yer aldı.

Türkiye, diyalog tekliflerini içeren evrak sunacak

Diplomatik kaynaklar, Türkiye’nin “Sudan’ın birliği, toprak bütünlüğü, egemenliği ve istikrarına büyük değer verdiğini” belirterek, Türkiye’nin, 20 aydır devam eden insani trajedinin ve ülkede büyük bir yıkıma neden olan çatışmaların, daha fazla kardeş kanı dökülmeden barışçıl prosedürlerle bir an evvel sona ermesi için her türlü katkıyı sağlamaya hazır olduğunu vurguladı.

Sudan Dışişleri Bakanlığı’ndan üst seviye bir yetkilinin Asharq Al-Awsat gazetesine yaptığı açıklamaya nazaran Dışişleri Bakan Yardımcısı Duran, Sudan hükûmetine diyalog tekliflerini içeren bir doküman sunacak ve bu evrak daha sonra BAE tarafıyla paylaşılacak.

Duran’ın Sudan ziyareti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın Sudan ordusu kumandanı ve Geçici Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan’a Sudan ile BAE ortasında arabuluculuk yapma teklifinin akabinde gerçekleşti.

Türkiye’nin Somali-Etiyopya krizinde arabuluculuk rolü

Afrika Boynuzu komşuları Somali ve Etiyopya ortasındaki uyuşmazlıkta Türkiye, kıymetli bir arabuluculuk rolü üstlenmişti. 

Türkiye, Afrika Boynuzu olarak isimlendirilen bölgenin iki ülkesi Etiyopya ile Somali ortasında sıcak çatışmaya dönme riski olan ihtilafın tahlilinde devreye girmişti. Her iki ülkeyle de çok yakın ilgileri olan Türkiye, Etiyopya’nın resmî talebi üzerine Ankara Süreci ismi verilen arabuluculuğu başlatmıştı.

İki ülke ortasındaki kriz, Etiyopya’nın 1 Ocak 2024’te, Somali’den 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden lakin milletlerarası toplum tarafından tanınmayan Somaliland ile denize ulaşım ve liman kullanımını içeren 50 yıllık bir muahede imzalaması ile başlamıştı.

Eritre’nin fiili olarak 1991 yılında bağımsızlığını kazanmasından bu yana Kızıldeniz’e erişimi kalmayan Etiyopya, deniz yoluyla ticaretini canlandırmak için yaptığı muahede karşılığında Somaliland’i tanıyan birinci ülke olma kelamını vermişti.

Somali’nin büyük yansısını çeken bu gelişme, memleketler arası toplum tarafından da kabul görmemiş; Etiyopya ve Somali ortasında tansiyon artmış ve taraflar birbirlerini askerî güç kullanmakla tehdit etmişti.

Son olarak Somali ile Etiyopya ortasında Türkiye arabuluculuğunda kabul edilen Ankara Bildirisi, uyuşmazlığın tahlilinde değerli bir adım olarak görülüyor. Ankara Bildirisi’nin en kıymetli unsurlarından biri, Somali ve Etiyopya teknik heyetlerinin Türkiye’nin kolaylaştırıcılığında en geç 2025 yılı Şubat ayına kadar müzakerelere başlamasını ve bu müzakereleri dört ay içinde tamamlamalarını öngörüyor.

Bildiride, tarafların taahhütlerin yorumlanması ve uygulanmasına ait her türlü görüş ayrılığını diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye’nin takviyesiyle barışçıl bir biçimde çözme taahhüdünde bulunduğu kayda geçirildi. 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir